Tặng cho tài sản thừa kế khi chưa sang tên: Có vi phạm pháp luật?

Việc tặng cho tài sản thừa kế khi chưa sang tên là tình huống thường gặp trong quá trình phân chia di sản, đặc biệt với đất đai và tài sản đăng ký quyền sở hữu. Nhiều người nghĩ rằng chỉ cần có văn bản thỏa thuận hoặc có tên trong hàng thừa kế là có thể tự do tặng cho phần tài sản của mình. Tuy nhiên, pháp luật quy định chặt chẽ về điều kiện để tài sản thừa kế được chuyển dịch, và việc tặng cho khi chưa hoàn thành thủ tục sang tên có thể dẫn đến nhiều hệ quả pháp lý. Bài viết dưới đây phân tích rõ tính hợp pháp của hành vi này và hướng xử lý đúng quy định.

>>> Xem thêm: 5 sai lầm phổ biến khi giao dịch tại văn phòng công chứng

1. Chưa sang tên thì đã trở thành chủ sở hữu tài sản hay chưa?

Tặng cho tài sản thừa kế

Theo “Điều 615 và Điều 660 Bộ luật Dân sự 2015”, người thừa kế chỉ trở thành đồng chủ sở hữu đối với khối di sản chung sau khi việc phân chia thừa kế được hoàn tất.

Đối với bất động sản: Quyền sở hữu/chuyển nhượng chỉ được công nhận khi đã đăng ký sang tên theo “Điều 95 và 188 Luật Đất đai 2013 (còn hiệu lực đến 2025)”.
Với tài sản phải đăng ký quyền sở hữu (ô tô, tàu thuyền, nhà ở…): Người nhận thừa kế chỉ có quyền định đoạt khi giấy chứng nhận đã đứng tên mình.

➡️ Kết luận: Nếu tài sản chưa sang tên, người thừa kế chưa có quyền tặng cho theo nghĩa pháp lý đầy đủ.

2. Tặng cho tài sản thừa kế khi chưa sang tên có vi phạm pháp luật không?

Điều này phụ thuộc vào mức độ hoàn tất thủ tục thừa kế:

✔ Trường hợp 1: Chưa lập văn bản khai nhận / phân chia di sản → Không được tặng cho

Vì di sản vẫn do tất cả những người thừa kế đồng sở hữu. Một cá nhân không thể đơn phương tặng cho phần mình khi phần đó chưa được xác định.
Hành vi tặng cho trong giai đoạn này không có giá trị pháp lý và công chứng viên sẽ từ chối công chứng.

✔ Trường hợp 2: Đã có văn bản thỏa thuận phân chia di sản nhưng chưa sang tên

Theo “Điều 57, 58 Luật Công chứng 2014”, văn bản phân chia di sản chỉ xác lập quyền được hưởng, nhưng quyền sử dụng/ sở hữu vẫn chưa được chuyển giao nếu chưa sang tên.
Tặng cho tại thời điểm này vẫn chưa hợp pháp, vì người thừa kế chưa được ghi nhận là chủ sở hữu trên sổ đỏ/giấy đăng ký.

✔ Trường hợp 3: Đã sang tên nhưng chưa nhận giấy chứng nhận

Nếu hồ sơ sang tên đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền chấp thuận, người thừa kế được quyền định đoạt sau thời điểm đăng ký vào sổ địa chính, dù chưa nhận sổ.
Trường hợp này tặng cho là hợp pháp.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn chi tiết từng bước thủ tục công chứng mua bán nhà

3. Rủi ro pháp lý khi tặng cho tài sản thừa kế chưa sang tên

⚠ 1. Hợp đồng tặng cho vô hiệu

Theo “Điều 117 và 123 Bộ luật Dân sự 2015”, giao dịch dân sự không đúng điều kiện về chủ thể và đối tượng sẽ bị tuyên vô hiệu.

⚠ 2. Phát sinh tranh chấp với đồng thừa kế

Người thừa kế khác có quyền yêu cầu:

Hủy hợp đồng tặng cho
Tuyên giao dịch trái luật
Khởi kiện chia di sản lại từ đầu

⚠ 3. Không thể sang tên cho người được tặng cho

Cơ quan đăng ký đất đai sẽ từ chối hồ sơ, vì người tặng cho không phải chủ sở hữu tại thời điểm giao dịch.

>>> Xem thêm: Những lợi thế pháp lý khi làm Công chứng di chúc so với di chúc không công chứng

Xem thêm: Hướng dẫn thực hiện thủ tục nhập quốc tịch Việt Nam

4. Làm sao để tặng cho tài sản thừa kế đúng pháp luật?

Quy trình hợp pháp gồm 3 bước:

Bước 1: Hoàn tất thủ tục thừa kế

Lập văn bản khai nhận/thỏa thuận phân chia di sản.
Công chứng và niêm yết theo luật.

Bước 2: Sang tên tài sản thừa kế

Nộp hồ sơ sang tên tại Văn phòng đăng ký đất đai hoặc cơ quan cấp đăng ký (tùy loại tài sản).
Chờ cập nhật tên vào giấy chứng nhận.

Bước 3: Lập hợp đồng tặng cho

Lập hợp đồng tặng cho tại công chứng.
Người nhận làm thủ tục sang tên theo hợp đồng.

>>> Xem thêm: Thủ tục khai nhận di sản khi chỉ có 1 người thừa kế – hướng dẫn thủ tục thừa kế nhà đất

5. Trường hợp muốn tặng cho ngay mà chưa sang tên – có giải pháp không?

Tặng cho tài sản thừa kế

Có 1 giải pháp hợp pháp:

✔ Lập văn bản thỏa thuận phân chia di sản theo hướng “nhường phần” cho người được tặng

Ví dụ: Người A muốn tặng phần mình cho B → A có thể thỏa thuận trong văn bản phân chia di sản rằng toàn bộ phần mình được giao cho B.
Việc này:

Không phải là “tặng cho tài sản”,
Mà là thỏa thuận phân chia di sản,
Được pháp luật cho phép.

Kết luận

Việc tặng cho tài sản thừa kế khi chưa sang tên trong đa số trường hợp là không hợp pháp vì người thừa kế chưa được công nhận quyền sở hữu hoặc quyền sử dụng đối với tài sản. Để tránh rủi ro, cần hoàn tất thủ tục thừa kế và sang tên trước khi lập hợp đồng tặng cho.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

Các bài viết liên quan:

>>> Công chứng bản dịch hồ sơ đăng ký thương hiệu

>>> Trường hợp người thừa kế bị ép buộc lập văn bản từ chối nhận di sản

>>> Văn phòng công chứng Hà Nội hướng dẫn công chứng hợp đồng vay tiền giữa cá nhân

>>> Những điều khoản bắt buộc trong hợp đồng mua bán nhà theo luật mới

>>> Lưu ý quan trọng khi làm chứng thực chữ ký để tránh bị từ chối

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.