Sửa chữa nhà ở nhờ: Những tình huống phát sinh và hướng xử lý

Trong thực tế, việc sửa chữa nhà ở nhờ thường xuất hiện khi người thuê nhà, người ở nhờ hoặc người sử dụng tạm thời muốn cải tạo, nâng cấp không gian sống. Tuy nhiên, nếu không thỏa thuận rõ ràng, vấn đề sửa chữa dễ dẫn đến tranh chấp giữa chủ sở hữu và người ở nhờ. Bài viết dưới đây phân tích những tình huống thường gặp, kèm theo căn cứ pháp luật để bạn có cái nhìn toàn diện hơn.

>>> Xem thêm: Văn phòng công chứng có thể công chứng hợp đồng hợp tác đầu tư giáo dục không?

1. Khái niệm sửa chữa nhà ở nhờ

Theo Điều 494 Bộ luật Dân sự 2015, “Hợp đồng mượn tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho mượn giao tài sản cho bên mượn để sử dụng không phải trả tiền, khi hết thời hạn hoặc mục đích mượn đã đạt được thì bên mượn phải trả lại tài sản”.

Như vậy, trong quan hệ ở nhờ nhà, người cho ở nhờ vẫn là chủ sở hữu hợp pháp, còn người ở nhờ chỉ được quyền sử dụng theo thỏa thuận. Khi phát sinh việc sửa chữa, quyền và nghĩa vụ của các bên cần được xác định rõ ràng.

👉 Ví dụ thực tế: Anh A cho bạn thân là anh B ở nhờ căn nhà của mình tại TP. HCM. Trong thời gian ở, anh B muốn sơn lại toàn bộ nhà. Đây là một tình huống điển hình liên quan đến sửa chữa nhà ở nhờ.

2. Những tình huống phát sinh khi sửa chữa nhà ở nhờ

2.1 Người ở nhờ tự ý sửa chữa nhà

📌 Theo Điều 499 Bộ luật Dân sự 2015, bên mượn (người ở nhờ) có nghĩa vụ: “Giữ gìn, bảo quản tài sản như tài sản của mình, không được tự ý thay đổi tình trạng tài sản nếu không có sự đồng ý của bên cho mượn”.

Do đó, nếu người ở nhờ tự ý sửa chữa mà không có sự chấp thuận của chủ sở hữu thì hành vi này có thể bị coi là vi phạm nghĩa vụ. Chủ nhà có quyền yêu cầu khôi phục lại tình trạng ban đầu hoặc bồi thường thiệt hại.

👉 Ví dụ: Chị C ở nhờ nhà em gái nhưng đã tự ý phá tường để mở rộng phòng bếp. Chủ nhà không đồng ý và yêu cầu chị C khôi phục nguyên trạng.

>>> Xem thêm: Công chứng ngoài trụ sở có hợp lệ không và thực hiện khi nào?

2.2 Chủ nhà đồng ý cho sửa chữa nhưng không hỗ trợ chi phí

Nếu hai bên có thỏa thuận rằng người ở nhờ được sửa chữa nhưng tự chịu chi phí, thì sau khi hết thời hạn ở nhờ, chủ sở hữu không có nghĩa vụ hoàn trả khoản tiền đã bỏ ra.

👉 Ví dụ: Anh D ở nhờ căn hộ của bạn và bỏ tiền thay toàn bộ hệ thống điện. Khi trả nhà, anh D không thể yêu cầu bạn hoàn lại chi phí sửa chữa vì trước đó đã thống nhất tự bỏ tiền.

2.3 Chủ nhà đồng ý cho sửa chữa và cam kết chia sẻ chi phí

Trong một số trường hợp, các bên có thể thỏa thuận chia sẻ chi phí sửa chữa. Nếu có thỏa thuận bằng văn bản, khi bàn giao lại nhà, người ở nhờ có quyền yêu cầu chủ sở hữu hoàn trả một phần chi phí theo cam kết.

👉 Ví dụ: Gia đình anh E cho em trai ở nhờ nhà và đồng ý hỗ trợ 50% chi phí sửa chữa nhà vệ sinh. Khi sửa xong, anh E có nghĩa vụ hoàn lại phần chi phí đã cam kết.

>>> Xem thêm: Khi sử dụng dịch vụ sang tên sổ đỏ, khách hàng phải nộp những loại thuế và phí gì theo quy định?

2.4 Người ở nhờ sửa chữa để bảo toàn tài sản trong tình huống khẩn cấp

Theo Điều 495 Bộ luật Dân sự 2015, nếu tài sản mượn bị hư hỏng mà không sửa chữa kịp thời có thể gây thiệt hại nghiêm trọng, bên mượn có quyền sửa chữa và thông báo ngay cho bên cho mượn. Trong trường hợp này, chi phí hợp lý có thể được yêu cầu hoàn trả.

Xem thêm: Công chứng là gì? Phân biệt công chứng và chứng thực?

👉 Ví dụ: Anh F ở nhờ nhà bạn, phát hiện mái nhà bị dột nặng khi trời mưa lớn. Anh F gọi thợ đến sửa ngay để bảo vệ tài sản. Trong trường hợp này, anh F có thể yêu cầu chủ nhà thanh toán hoặc chia sẻ chi phí hợp lý.

3. Căn cứ pháp lý liên quan đến sửa chữa nhà ở nhờ

Một số điều luật quan trọng cần lưu ý:

Điều 494 BLDS 2015: Quy định về hợp đồng mượn tài sản.
Điều 495 BLDS 2015: Nghĩa vụ của bên cho mượn.
Điều 499 BLDS 2015: Nghĩa vụ của bên mượn.
Điều 123 BLDS 2015: Giao dịch dân sự vô hiệu nếu vi phạm điều cấm của luật.

Những căn cứ này giúp các bên xác định rõ trách nhiệm pháp lý trong quan hệ sửa chữa nhà ở nhờ.

4. Lời khuyên khi sửa chữa nhà ở nhờ

✅ Luôn có sự thỏa thuận bằng văn bản trước khi tiến hành sửa chữa.
✅ Xác định rõ ai sẽ chịu chi phí, toàn bộ hay một phần.
✅ Thông báo kịp thời cho chủ nhà khi có tình huống khẩn cấp.
✅ Giữ hóa đơn, chứng từ để làm căn cứ yêu cầu thanh toán chi phí (nếu có).

👉 Lời khuyên thực tế: Khi ở nhờ, để tránh mâu thuẫn, bạn nên làm một phụ lục thỏa thuận riêng về vấn đề sửa chữa, chi phí và trách nhiệm của từng bên.

>>> Xem thêm: Đăng ký cư trú: Quy định về hợp đồng ở nhờ, tạm trú và tạm vắng.

>>> Xem thêm: Thuế chuyển nhượng bất động sản được hoàn trong trường hợp nào?

Kết luận

Việc sửa chữa nhà ở nhờ tưởng chừng đơn giản nhưng tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý nếu không có sự thỏa thuận rõ ràng. Người ở nhờ không được tự ý sửa chữa khi chưa có sự đồng ý của chủ nhà. Để tránh tranh chấp, cả hai bên cần thống nhất bằng văn bản, dựa trên quy định pháp luật, nhằm bảo đảm quyền lợi hợp pháp của mình.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.