Hợp đồng thuê tài sản là một trong những giao dịch dân sự phổ biến nhất hiện nay, xuất hiện trong nhiều lĩnh vực như kinh doanh, nhà ở, văn phòng, thiết bị, máy móc,… Tuy nhiên, không phải loại tài sản nào cũng có thể đưa vào hợp đồng thuê theo quy định pháp luật. Để giao dịch thuê tài sản có hiệu lực và được pháp luật bảo vệ, người tham gia cần hiểu rõ về các loại tài sản có thể thuê cũng như điều kiện kèm theo.
>>> Xem thêm: Những nguyên tắc nào điều chỉnh hoạt động của văn phòng công chứng?
1. Hợp đồng thuê tài sản là gì?
Theo Điều 472 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng thuê tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê để sử dụng trong một thời hạn nhất định, bên thuê phải trả tiền thuê.
Đây là loại hợp đồng song vụ, có đền bù, thể hiện mối quan hệ có qua có lại giữa hai bên. Tài sản cho thuê vẫn thuộc quyền sở hữu của bên cho thuê, bên thuê chỉ có quyền sử dụng theo mục đích đã thỏa thuận.
Ví dụ minh họa: Công ty A ký hợp đồng thuê máy photocopy từ Công ty B trong thời hạn 12 tháng. Hàng tháng, Công ty A phải trả tiền thuê máy theo mức giá đã thống nhất trong hợp đồng. Đây là hợp đồng thuê tài sản có hiệu lực nếu được thực hiện đúng theo quy định.
2. Các loại tài sản có thể đưa vào hợp đồng thuê tài sản
Tài sản cho thuê phải là tài sản hợp pháp và thuộc quyền sử dụng của bên cho thuê
Theo quy định tại Điều 119 và Điều 123 Bộ luật Dân sự 2015, tài sản đem cho thuê phải:
Thuộc quyền sở hữu hợp pháp của bên cho thuê
Không bị tranh chấp, kê biên hoặc bị cấm giao dịch
Có thể định giá, xác định được, còn nguyên vẹn giá trị sử dụng
Nếu bên cho thuê không có quyền sở hữu hoặc không được ủy quyền hợp pháp, thì hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu.
>>> Xem thêm: Việc áp dụng công nghệ vào dịch vụ công chứng có làm giảm vai trò của công chứng viên truyền thống?
Bất động sản – loại tài sản phổ biến trong hợp đồng thuê tài sản
Bao gồm: đất đai, nhà ở, căn hộ chung cư, văn phòng, mặt bằng kinh doanh…
Pháp luật hiện hành quy định rõ trong Luật Đất đai 2013 và Luật Nhà ở 2014 về quyền cho thuê đối với các loại bất động sản. Việc cho thuê nhà, đất cần tuân thủ trình tự: lập hợp đồng bằng văn bản, công chứng (nếu pháp luật yêu cầu), và đăng ký giao dịch (nếu cần).
Ví dụ: Anh H cho thuê một căn nhà tại quận Bình Thạnh, TP. HCM trong thời hạn 2 năm. Hợp đồng được công chứng và đăng ký tại văn phòng đăng ký đất đai, đảm bảo tính hợp pháp.
Động sản – tài sản di chuyển được
Theo Điều 105 Bộ luật Dân sự, động sản là những tài sản không gắn liền với đất như:
Phương tiện giao thông: xe máy, ô tô, xe nâng
Thiết bị, máy móc: máy khoan, máy lạnh, máy in công nghiệp
Tài sản tiêu dùng: tivi, tủ lạnh, đồ nội thất
Việc cho thuê các loại tài sản này chỉ cần hợp đồng dân sự bằng văn bản, không bắt buộc công chứng trừ khi có yêu cầu riêng từ các bên.
Ví dụ: Công ty tổ chức sự kiện X thuê 20 bộ bàn ghế, dàn âm thanh và sân khấu di động từ một đơn vị dịch vụ trong 3 ngày để tổ chức hội chợ. Đây là hợp đồng thuê tài sản động sản có hiệu lực khi hai bên thỏa thuận rõ về giá, thời gian và trách nhiệm bảo quản.
>>> Xem thêm: Làm thủ tục làm sổ đỏ lần đầu bao lâu thì nhận được Giấy chứng nhận?
Quyền tài sản cũng có thể cho thuê trong một số trường hợp
Không chỉ tài sản hữu hình, quyền tài sản cũng có thể đưa vào hợp đồng thuê tài sản. Ví dụ:
Quyền sử dụng phần mềm bản quyền
Quyền khai thác mặt bằng quảng cáo
Quyền sử dụng vị trí trong trung tâm thương mại
Các giao dịch này phải được lập thành văn bản chi tiết và có thể cần đăng ký hoặc báo cáo với cơ quan quản lý chuyên ngành tùy theo lĩnh vực.
Ví dụ: Một doanh nghiệp thuê quyền khai thác biển quảng cáo ngoài trời trong 1 năm từ một công ty truyền thông. Đây là trường hợp thuê quyền tài sản hợp pháp, được ghi nhận bằng hợp đồng cụ thể.
Tài sản thuộc sở hữu chung – cần có sự đồng ý của tất cả các chủ sở hữu
Theo Điều 218 Bộ luật Dân sự 2015, nếu tài sản là sở hữu chung hợp nhất, việc cho thuê cần có sự đồng ý của tất cả các đồng sở hữu. Nếu là sở hữu chung theo phần, mỗi bên chỉ được cho thuê phần tài sản thuộc quyền của mình (trừ trường hợp có ủy quyền hoặc thỏa thuận khác).
Ví dụ: Hai anh em sở hữu chung một căn nhà. Nếu chỉ một người ký hợp đồng cho thuê mà không có sự đồng ý của người kia, hợp đồng có thể bị vô hiệu.
3. Những tài sản không được phép cho thuê
Một số loại tài sản thuộc sở hữu công, tài sản cấm giao dịch hoặc liên quan đến an ninh quốc phòng sẽ không được phép đưa vào hợp đồng thuê tài sản, như:
Vũ khí, vật liệu nổ, ma túy
Tài sản của Nhà nước không được phép khai thác
Tài sản đang bị kê biên thi hành án
Ngoài ra, tài sản không rõ nguồn gốc hoặc đang có tranh chấp cũng không đủ điều kiện để hợp pháp hóa hợp đồng thuê.
>>> Xem thêm: Cách soạn hợp đồng chuyển nhượng cổ phần để tránh rủi ro.
>>> Xem thêm: Hợp đồng mượn tài sản: Trách nhiệm pháp lý nếu làm hỏng tài sản.
Kết luận
Việc xác định đúng loại tài sản và điều kiện pháp lý khi tham gia hợp đồng thuê tài sản là vô cùng quan trọng để đảm bảo hiệu lực và tránh rủi ro pháp lý. Bất kỳ tài sản nào cũng cần được kiểm tra về quyền sở hữu, tính hợp pháp và giá trị sử dụng trước khi đưa vào giao dịch thuê. Trước khi ký kết hợp đồng, các bên nên tham khảo ý kiến pháp lý hoặc sử dụng dịch vụ công chứng để đảm bảo quyền lợi của mình được bảo vệ đầy đủ.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà
- Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
- Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
- Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
- Hotline: 0966.22.7979
- Email: ccnguyenhue165@gmail.com