Thời gian hiệu lực của lệnh ngăn chặn giao dịch bất động sản
Trong thực tiễn giải quyết tranh chấp dân sự, hành chính hoặc thi hành án, lệnh ngăn chặn giao dịch bất động sản được xem là biện pháp pháp lý đặc biệt nhằm duy trì hiện trạng tài sản và ngăn ngừa hành vi tẩu tán, chuyển nhượng trái pháp luật. Tuy nhiên, việc ngăn chặn không thể diễn ra vô thời hạn. Người bị ảnh hưởng có quyền yêu cầu cơ quan ban hành công bố rõ thời gian hiệu lực lệnh ngăn chặn, để đảm bảo quyền sử dụng, định đoạt tài sản của mình không bị xâm phạm quá mức cần thiết. Bài viết này sẽ phân tích đầy đủ cơ sở pháp lý và thực tiễn liên quan đến thời hạn của biện pháp này.
Căn cứ pháp lý quy định về thời gian hiệu lực của lệnh ngăn chặn
Biện pháp ngăn chặn giao dịch được quy định trong các văn bản pháp luật chính như:
Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 (từ Điều 114 đến Điều 131) về biện pháp khẩn cấp tạm thời
Luật Thi hành án dân sự 2008, sửa đổi bổ sung năm 2014, Điều 75 và Điều 120
Luật Đất đai 2024, Điều 224, có hiệu lực từ ngày 1/1/2025
Thông tư 24/2014/TT-BTNMT, Điều 10 về ghi nhận ngăn chặn trong hồ sơ địa chính
Ngoài ra, Luật Công chứng sửa đổi 2024 cũng quy định từ chối công chứng khi có quyết định ngăn chặn còn hiệu lực
Thời gian hiệu lực lệnh ngăn chặn theo từng trường hợp
Hiệu lực của lệnh ngăn chặn phụ thuộc vào cơ quan ban hành và mục đích áp dụng. Có thể phân chia thành các nhóm như sau:
Lệnh ngăn chặn do Tòa án áp dụng Theo Điều 131 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, lệnh ngăn chặn của Tòa án có hiệu lực trong suốt quá trình giải quyết vụ án hoặc cho đến khi có quyết định hủy bỏ. Khi bản án có hiệu lực và thi hành xong, lệnh ngăn chặn sẽ tự động hết hiệu lực nếu không gia hạn thêm.
Lệnh ngăn chặn trong thi hành án dân sự Theo Điều 120 Luật Thi hành án dân sự, lệnh ngăn chặn giao dịch được thực hiện để bảo đảm thi hành bản án. Lệnh này có hiệu lực đến khi thi hành án hoàn tất hoặc có quyết định hủy bỏ của cơ quan thi hành án.
Lệnh ngăn chặn theo yêu cầu của cơ quan điều tra, kiểm sát Trường hợp tài sản liên quan đến vụ án hình sự, lệnh ngăn chặn có hiệu lực theo thời hạn điều tra, truy tố và xét xử. Hiệu lực chấm dứt khi có văn bản cho phép giải tỏa từ cơ quan tố tụng có thẩm quyền.
Ngăn chặn giao dịch không đúng thẩm quyền hoặc không có căn cứ Trong một số trường hợp, Văn phòng đăng ký đất đai bị yêu cầu ghi chú ngăn chặn từ cá nhân hoặc tổ chức không có quyền pháp lý, nhưng vẫn thực hiện. Những lệnh ngăn chặn này không có giá trị pháp lý và cần được gỡ bỏ ngay khi có khiếu nại hợp lệ.
Lệnh ngăn chặn chấm dứt hiệu lực khi xảy ra một trong các trường hợp sau:
Tòa án, cơ quan điều tra, thi hành án hoặc tổ chức có thẩm quyền ra quyết định hủy bỏ hoặc giải tỏa
Thời gian tố tụng hoặc thi hành án kết thúc, không còn căn cứ để duy trì ngăn chặn
Người yêu cầu ngăn chặn rút đơn hoặc không còn quyền lợi liên quan
Văn phòng đăng ký đất đai sau khi tiếp nhận văn bản giải tỏa sẽ thực hiện cập nhật lại trạng thái hồ sơ và xóa ghi chú ngăn chặn trong dữ liệu địa chính.
Người bị ngăn chặn có quyền yêu cầu xác nhận thời gian hiệu lực
Người bị ảnh hưởng bởi lệnh ngăn chặn hoàn toàn có quyền:
Gửi văn bản yêu cầu cơ quan ban hành xác nhận rõ ngày bắt đầu, thời hạn áp dụng và căn cứ pháp lý của lệnh ngăn chặn
Gửi đơn đề nghị giải tỏa hoặc rút ngắn thời gian hiệu lực nếu chứng minh lệnh ngăn chặn không còn cần thiết
Khiếu nại hoặc khởi kiện hành chính nếu cơ quan ban hành không thực hiện đúng thẩm quyền hoặc kéo dài thời gian vô căn cứ, dẫn đến thiệt hại
>>> Xem thêm: Cách phân biệt giấy tờ đã đượccông chứng giấy tờ thật – giả
Hậu quả nếu duy trì lệnh ngăn chặn quá thời hạn cần thiết
Việc áp dụng hoặc kéo dài lệnh ngăn chặn quá thời gian hợp lý có thể dẫn đến hậu quả nghiêm trọng như:
Người sử dụng đất bị mất cơ hội giao dịch, thế chấp, bảo lãnh hoặc chuyển nhượng hợp pháp
Gây thiệt hại tài chính do bị hủy hợp đồng, trễ tiến độ dự án, bị xử phạt vi phạm hợp đồng
Cơ quan ban hành có thể bị yêu cầu bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng theo Điều 584 Bộ luật Dân sự 2015 nếu xác định việc ngăn chặn là trái luật
Kết luận: Phải rõ ràng về thời gian hiệu lực để tránh ngăn chặn tùy tiện
Lệnh ngăn chặn giao dịch bất động sản là biện pháp hữu hiệu, nhưng chỉ nên tồn tại trong khoảng thời gian cần thiết để phục vụ cho mục tiêu tố tụng hoặc thi hành án. Cần minh bạch về thời gian hiệu lực lệnh ngăn chặn để người bị ảnh hưởng biết rõ quyền lợi của mình, cũng như để ngăn ngừa tình trạng ngăn chặn kéo dài vô lý, gây tổn thất cho người dân.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay vớiVăn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
