Rủi ro khi nhầm lẫn vi bằng và công chứng – Cảnh báo người dân
Trong nhiều năm qua, không ít người dân đã rơi vào cảnh “tiền mất, tật mang” vì nhầm lẫn vi bằng và công chứng. Một số trường hợp mua bán nhà đất, sang nhượng tài sản chỉ lập vi bằng mà không qua công chứng, dẫn đến hợp đồng vô hiệu, quyền lợi bị xâm hại. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết sự khác nhau giữa vi bằng và công chứng, các rủi ro thường gặp, căn cứ pháp lý mới nhất và ví dụ thực tế để cảnh báo người dân.
1. Cơ sở pháp lý về vi bằng và công chứng, và nhầm lẫn vi bằng và công chứng
1.1 Vi bằng theo Nghị định 08/2020/NĐ-CP
Điều 2 Nghị định 08/2020/NĐ-CP quy định: Vi bằng là văn bản do Thừa phát lại lập, ghi nhận sự kiện, hành vi có thật mà Thừa phát lại trực tiếp chứng kiến. Vi bằng được sử dụng làm chứng cứ khi có tranh chấp.
1.2 Công chứng theo Luật Công chứng 2014
Điều 2 Luật Công chứng 2014 định nghĩa: Công chứng là việc công chứng viên chứng nhận tính xác thực, hợp pháp của hợp đồng, giao dịch dân sự khác bằng văn bản, làm phát sinh giá trị pháp lý ràng buộc đối với các bên.
1.3 Sự khác biệt về hiệu lực
Vi bằng: Chỉ ghi nhận sự kiện, hành vi thực tế, không làm phát sinh, thay đổi hay chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự.
Công chứng: Là điều kiện bắt buộc để hợp đồng (như mua bán, chuyển nhượng bất động sản) có hiệu lực pháp lý.
2. Rủi ro khi nhầm lẫn vi bằng và công chứng
2.1 Hợp đồng vô hiệu trong giao dịch nhà đất
Theo Điều 167 Luật Đất đai 2013, việc mua bán, tặng cho, thế chấp bất động sản bắt buộc phải công chứng, chứng thực. Nếu chỉ lập vi bằng mà không công chứng, hợp đồng vô hiệu và không được pháp luật công nhận.
2.2 Khó bảo vệ quyền lợi khi tranh chấp
Trong trường hợp xảy ra tranh chấp, vi bằng chỉ chứng minh việc giao nhận tiền, bàn giao tài sản, chứ không chứng minh quyền sở hữu hoặc hiệu lực của hợp đồng.
2.3 Nguy cơ bị lừa đảo
Một số đối tượng lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân, quảng cáo vi bằng có thể thay thế công chứng. Hậu quả là nhiều người mua đất, mua nhà bằng vi bằng nhưng không thể sang tên, dẫn đến mất trắng.
3. Ví dụ thực tế về nhầm lẫn vi bằng và công chứng
Ông X mua một lô đất bằng giấy tay và lập vi bằng tại Văn phòng Thừa phát lại để “chứng thực” giao dịch. Sau này, khi làm thủ tục sang tên, cơ quan đăng ký đất đai từ chối vì hợp đồng mua bán đất không được công chứng. Kết quả, ông X vừa mất tiền vừa không được công nhận quyền sử dụng đất.
4. Cách phân biệt để tránh nhầm lẫn vi bằng và công chứng
4.1 Khi nào dùng vi bằng?
Khi cần ghi nhận sự kiện, hành vi thực tế: giao nhận tiền, giao nhận tài sản, tình trạng nhà cửa, hiện trường xây dựng…
Vi bằng chỉ có giá trị chứng cứ, không thay thế hợp đồng.
Nhầm lẫn vi bằng và công chứng là nguyên nhân dẫn đến nhiều tranh chấp, thiệt hại tài sản nghiêm trọng. Vi bằng chỉ ghi nhận sự kiện, không làm phát sinh quyền sở hữu, trong khi công chứng là điều kiện bắt buộc để hợp đồng có hiệu lực. Người dân cần tỉnh táo, hiểu rõ sự khác biệt này để phòng tránh rủi ro pháp lý và bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình.
Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
