Hợp đồng thế chấp tài sản chung vợ chồng – Hướng xử lý đúng khi thế chấp
Khi vợ chồng cùng đứng tên tài sản hoặc có tài sản chung, việc thế chấp quyền sử dụng đất, nhà ở cần có sự đồng thuận của cả hai. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp thực tế, chỉ một bên ký vào hợp đồng thế chấp. Vậy chữ ký của ai là quyết định? Hợp đồng thế chấp chung vợ chồng có cần cả hai cùng ký không? Bài viết dưới đây sẽ giải đáp đầy đủ theo căn cứ pháp luật mới nhất và ví dụ thực tế.
Hợp đồng thế chấp chung vợ chồng là thỏa thuận mà tài sản được thế chấp thuộc sở hữu chung của hai vợ chồng (theo chế độ tài sản hôn nhân) và được dùng để bảo đảm cho nghĩa vụ tài chính, thường là vay vốn ngân hàng.
Theo khoản 1 Điều 33 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: “Tài sản chung của vợ chồng bao gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập từ lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và tài sản mà vợ chồng được thừa kế chung hoặc được tặng cho chung…”.
2. Chữ ký ai là quyết định trong hợp đồng thế chấp?
2.1 Pháp luật quy định như thế nào?
Theo khoản 1 Điều 35 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
“Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận. Trong trường hợp không có thỏa thuận thì phải có sự đồng ý của cả hai vợ chồng.”
Như vậy, việc thế chấp tài sản chung phải có chữ ký của cả vợ và chồng, trừ khi có văn bản ủy quyền hợp pháp.
Ngoài ra, theo khoản 1 Điều 167 Luật Đất đai 2013:
“Hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân phải được công chứng hoặc chứng thực và có chữ ký của tất cả các thành viên có quyền sử dụng đất.”
2.2 Trường hợp chỉ một người ký hợp đồng
Nếu chỉ có chồng hoặc vợ ký hợp đồng thế chấp mà tài sản là tài sản chung, hợp đồng có thể bị tuyên vô hiệu do vi phạm quy định về định đoạt tài sản chung.
Tuy nhiên, nếu có giấy ủy quyền hợp pháp được công chứng, người được ủy quyền có thể ký thay người còn lại.
>>> Xem thêm: Dịch vụ làm sổ đỏ trọn gói – An tâm pháp lý, không phát sinh chi phí
3. Hậu quả pháp lý nếu thiếu chữ ký trong hợp đồng thế chấp chung vợ chồng
3.1 Có thể bị tuyên vô hiệu
Theo Điều 123 Bộ luật Dân sự 2015, hợp đồng vi phạm điều cấm của luật thì vô hiệu. Việc không có đủ chữ ký trong trường hợp tài sản chung là vi phạm luật, dẫn đến:
Ngân hàng có thể mất quyền xử lý tài sản nếu hợp đồng bị tòa tuyên vô hiệu
Người vay có thể bị kiện đòi tài sản mà vẫn chưa hoàn thành nghĩa vụ
3.2 Mất quyền ưu tiên trong xử lý tài sản
Trong các trường hợp xử lý tài sản thế chấp, nếu hợp đồng không hợp lệ, bên nhận thế chấp sẽ không được ưu tiên thanh toán khi tranh chấp xảy ra.
4. Ví dụ minh họa thực tế
Anh T và chị H (vợ chồng) cùng đứng tên trong sổ đỏ căn nhà ở Hà Nội. Năm 2024, anh T vay ngân hàng 2 tỷ đồng nhưng chỉ một mình ký hợp đồng thế chấp. Ngân hàng không yêu cầu chị H ký hoặc cung cấp ủy quyền.
Hai năm sau, anh T mất khả năng trả nợ, ngân hàng tiến hành xử lý tài sản. Tuy nhiên, chị H khởi kiện và tòa án tuyên bố hợp đồng thế chấp vô hiệu do thiếu chữ ký của đồng sở hữu tài sản. Ngân hàng buộc phải dừng việc phát mãi và chuyển sang khởi kiện dân sự, kéo dài thời gian và ảnh hưởng đến quyền lợi của các bên.
>>> Xem thêm: Tìm văn phòng công chứng Hà Nội gần nhất – Dịch vụ chuyên nghiệp, đảm bảo đúng pháp lý
5. Hướng xử lý đúng khi thế chấp tài sản chung vợ chồng
5.1 Trường hợp cả hai cùng ký hợp đồng thế chấp chung vợ chồng
Đây là cách tốt nhất và an toàn nhất để đảm bảo hiệu lực hợp đồng
Hai vợ chồng cùng có mặt tại văn phòng công chứng và cùng ký trước công chứng viên
Hợp đồng thế chấp chung vợ chồng chỉ có giá trị pháp lý đầy đủ khi có chữ ký của cả hai người hoặc người còn lại có ủy quyền hợp pháp. Thiếu một trong hai yếu tố này, hợp đồng có thể bị vô hiệu và làm phát sinh nhiều rủi ro pháp lý. Do đó, trước khi ký kết bất kỳ hợp đồng thế chấp nào, bạn nên kiểm tra kỹ tính chất tài sản và đảm bảo có sự đồng thuận đúng quy định pháp luật. Nếu cần hỗ trợ soạn hợp đồng, công chứng hoặc xác minh tính hợp pháp của tài sản, hãy liên hệ các văn phòng công chứng hoặc luật sư chuyên ngành để tránh sai sót đáng tiếc.
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
1. Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ:Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
2. Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.Ngoài ra, chúng tôi có đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Công chứng ngoài trụ sở, tại nhà riêng miễn phí
VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ
Hotline: 09.66.22.7979 hoặc 0935.669.669
Địa chỉ: số 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, thành phố Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
