Từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất: quy định mới nhất

Trong các giao dịch bất động sản, việc công chứng hợp đồng mua bán nhà đất là bước quan trọng để bảo đảm tính pháp lý, minh bạch và quyền lợi của các bên. Tuy nhiên, không phải giao dịch nào cũng được công chứng ngay lập tức. Công chứng viên có quyền từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất nếu hồ sơ hoặc giao dịch không đáp ứng quy định pháp luật.

>>> Xem thêm: Giấy tờ cần chuẩn bị khi đến văn phòng công chứng để làm thủ tục sang tên

⚖️ Căn cứ pháp lý về từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất

Luật Công chứng 2014 (sửa đổi, bổ sung 2024)
- Điều 5: Công chứng viên có quyền từ chối công chứng nếu giao dịch vi phạm pháp luật hoặc đạo đức xã hội.
- Điều 39: Khi từ chối, công chứng viên phải lập văn bản nêu rõ lý do.
- Điều 40: Người yêu cầu công chứng phải cung cấp hồ sơ hợp pháp.
Luật Đất đai 2013 (sửa đổi, bổ sung 2024)
- Điều 167, 168: Hồ sơ chuyển nhượng nhà đất phải được công chứng hoặc chứng thực.
- Điều 188: Quy định về điều kiện chuyển nhượng, tặng cho, góp vốn quyền sử dụng đất.
Bộ luật Dân sự 2015
- Điều 119-126: Quy định về giao dịch dân sự, bao gồm nhà đất.

>>> Xem thêm: Quy trình chuẩn khi chọn dịch vụ làm sổ đỏ – Tránh rủi ro pháp lý

❌ Nguyên nhân phổ biến dẫn đến từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất

1. Hồ sơ chưa đầy đủ hoặc không hợp pháp

Thiếu giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ, sổ hồng).
Thiếu CMND/CCCD hoặc giấy tờ đại diện hợp pháp.
Hồ sơ không có các văn bản liên quan đến quyền sở hữu và chuyển nhượng.

Ví dụ minh họa: Ông A mang sổ đỏ photo chưa có bản chính đến công chứng. Công chứng viên từ chối từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất vì chưa đủ căn cứ pháp lý.

2. Nhà đất đang tranh chấp hoặc bị hạn chế giao dịch

Tài sản đang tranh chấp pháp lý hoặc kê biên thi hành án.
Nhà đất thuộc diện cấm chuyển nhượng theo quy định pháp luật.

Ví dụ minh họa: Bà B muốn bán nhà nhưng căn nhà đang tranh chấp với hàng xóm. Công chứng viên từ chối để tránh rủi ro pháp lý.

3. Người tham gia giao dịch không đủ năng lực pháp lý

Người chưa đủ 18 tuổi hoặc mất năng lực hành vi dân sự.
Người không phải chủ sở hữu hợp pháp hoặc không có giấy ủy quyền hợp pháp.

Ví dụ minh họa: Con trai 16 tuổi muốn nhận tặng cho nhà đất. Công chứng viên từ chối vì chưa đủ năng lực pháp lý theo Bộ luật Dân sự 2015.

4. Hợp đồng vi phạm pháp luật hoặc đạo đức xã hội

Nội dung hợp đồng trái pháp luật hoặc có điều khoản bất hợp pháp.
Giao dịch nhằm trốn thuế, rửa tiền hoặc ép buộc bên mua/bên bán.

Ví dụ minh họa: Ông C lập hợp đồng bán nhà nhưng yêu cầu bên mua thực hiện hành vi trái pháp luật. Công chứng viên từ chối để bảo vệ tính hợp pháp.

5. Hồ sơ giả mạo hoặc không xác thực

Giấy tờ bị tẩy xóa, chỉnh sửa trái phép hoặc giả mạo.
Thông tin trên hồ sơ không khớp với thực tế.

Ví dụ minh họa: Bà D mang sổ đỏ giả đến công chứng. Công chứng viên phát hiện và từ chối công chứng.

>>> Xem thêm: Những lỗi thường gặp khi tiến hành thủ tục công chứng hợp đồng mua bán xe

📝 Quy trình xử lý khi bị từ chối công chứng mua bán nhà đất

1. Yêu cầu văn bản nêu lý do

Công chứng viên phải lập văn bản nêu rõ lý do từ chối theo Điều 39 Luật Công chứng 2014.

Xem thêm: Không có người làm chứng, di chúc viết tay có giá trị không?

2. Bổ sung hồ sơ hợp lệ

Bổ sung giấy tờ còn thiếu: sổ đỏ/sổ hồng, CMND/CCCD, giấy ủy quyền nếu có.
Điều chỉnh nội dung hợp đồng theo đúng quy định pháp luật.

3. Khiếu nại hoặc khởi kiện nếu từ chối trái luật

Khiếu nại lên Trưởng phòng công chứng.
Khiếu nại lên Sở Tư pháp.
Khởi kiện tại Tòa án hành chính nếu quyết định từ chối không có căn cứ.

✅ Lưu ý để tránh bị từ chối công chứng khi mua bán nhà đất

📌 Chuẩn bị đầy đủ hồ sơ pháp lý: sổ đỏ/sổ hồng, CMND/CCCD, giấy ủy quyền nếu có.
📌 Kiểm tra tình trạng pháp lý của nhà đất trước khi công chứng.
📌 Đảm bảo hợp đồng không vi phạm pháp luật và đạo đức xã hội.
📌 Người tham gia giao dịch đủ năng lực hành vi dân sự.
📌 Lưu giữ văn bản từ chối công chứng để làm cơ sở khiếu nại hoặc khởi kiện.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn tự kiểm tra quy hoạch đất đai online

>>> Xem thêm: Công chứng là gì? Tất tần tật thông tin về công chứng mà bạn cần biết

🎯 Kết luận

Việc từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất là quyền và trách nhiệm của công chứng viên nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người dân và đảm bảo giao dịch minh bạch.

Hiểu rõ nguyên nhân từ chối và quy trình xử lý giúp người dân:

Chuẩn bị hồ sơ đầy đủ, tránh bị từ chối.
Bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi mua bán nhà đất.
Đảm bảo quá trình công chứng diễn ra thuận lợi và hợp pháp.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.