Di chúc viết tay nhà đất được pháp luật công nhận khi nào?

Di chúc là căn cứ quan trọng để phân chia tài sản sau khi một người qua đời. Trong thực tế, nhiều người lựa chọn di chúc viết tay nhà đất vì tính đơn giản, dễ thực hiện và không tốn kém chi phí. Tuy nhiên, không phải mọi bản di chúc viết tay đều được pháp luật công nhận. Vậy khi nào di chúc viết tay nhà đất hợp pháp? Hãy cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

>>> Xem thêm: Người mất năng lực hành vi dân sự có được công chứng tại văn phòng công chứng thông qua người giám hộ không?

Căn cứ pháp lý công nhận di chúc viết tay nhà đất

Điều kiện công nhận theo Bộ luật Dân sự 2015

Theo Điều 627 Bộ luật Dân sự 2015, di chúc có thể được lập dưới hình thức văn bản hoặc lời nói. Trong đó, di chúc viết tay là một hình thức hợp pháp nếu đáp ứng các điều kiện tại Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015, cụ thể:

Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt tại thời điểm lập di chúc; không bị lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép.
Nội dung di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.
Hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Với di chúc viết tay nhà đất, ngoài các điều kiện chung trên, nội dung còn phải liên quan đến quyền sở hữu và sử dụng bất động sản, nên cần đặc biệt chú trọng đến yếu tố minh bạch và tính pháp lý rõ ràng.

Yêu cầu cụ thể đối với di chúc viết tay

Tại khoản 2 Điều 630, di chúc bằng văn bản không có người làm chứng phải đáp ứng các yêu cầu:

Do người lập tự viết và ký tên.
Ghi rõ: ngày, tháng, năm lập di chúc; họ tên, năm sinh, nơi cư trú của người lập di chúc.
Thể hiện rõ ràng tài sản để lại, người được hưởng di sản, phần di sản của từng người.

Lưu ý: Không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực.

>>> Xem thêm: Việc triển khai dịch vụ công chứng ngoài trụ sở có đảm bảo đúng pháp luật hay không?

Khi nào di chúc viết tay nhà đất được pháp luật công nhận?

Một di chúc viết tay nhà đất sẽ được công nhận khi đáp ứng đầy đủ các yếu tố sau:

1. Người lập di chúc có đầy đủ năng lực hành vi dân sự

Theo Điều 625 Bộ luật Dân sự 2015, người từ đủ 18 tuổi trở lên, có năng lực hành vi dân sự đầy đủ, có quyền lập di chúc. Nếu người lập di chúc không minh mẫn, bị bệnh tâm thần, hoặc bị ép buộc thì di chúc có thể bị tuyên vô hiệu.

2. Di chúc thể hiện ý chí tự nguyện, rõ ràng

Người lập di chúc phải thể hiện ý chí thật sự của mình, không bị người khác tác động, ép buộc hoặc lừa dối. Nội dung trong di chúc phải rõ ràng, cụ thể, tránh gây tranh chấp khi phân chia tài sản.

3. Tài sản để lại thuộc quyền sở hữu hợp pháp

Người lập di chúc phải là người có quyền sử dụng hoặc sở hữu hợp pháp đối với nhà đất ghi trong di chúc. Nếu tài sản thuộc quyền sở hữu chung, chỉ được di chúc phần tài sản mình có quyền định đoạt.

4. Hình thức di chúc đúng quy định pháp luật

Di chúc phải được tự viết tay và ký tên, ghi rõ ngày, tháng, năm lập, mô tả rõ tài sản, thông tin người nhận thừa kế và các nội dung khác liên quan.

>>> Xem thêm: Thủ tục sang tên sổ đỏ được thực hiện ra sao trong các trường hợp mua bán, tặng cho, thừa kế hoặc chia tài sản chung?

Ví dụ thực tế về di chúc viết tay nhà đất được công nhận

Tình huống: Ông H là chủ sở hữu hợp pháp của một mảnh đất tại Quận 7, TP.HCM. Năm 2022, ông lập di chúc viết tay, ghi rõ: “Tôi, Nguyễn Văn H, sinh năm 1950, cư trú tại… để lại toàn bộ mảnh đất tại địa chỉ… cho con trai Nguyễn Văn A. Tôi tự nguyện lập di chúc này, không bị ép buộc…”.

Xem thêm: Mức phí bảo hiểm ô tô bắt buộc là bao nhiêu tiền?

Sau khi ông H mất, người thân nộp di chúc cho cơ quan công chứng để làm thủ tục khai nhận di sản. Vì nội dung rõ ràng, ông H có đầy đủ năng lực, di chúc do chính ông viết và ký tên, nên cơ quan có thẩm quyền đã công nhận và làm thủ tục sang tên nhà đất cho ông A.

Phân tích: Đây là trường hợp điển hình khi di chúc viết tay nhà đất được pháp luật công nhận, do đáp ứng đầy đủ các điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức.

Các trường hợp di chúc viết tay nhà đất không được công nhận

Không có chữ ký của người lập di chúc.
Nội dung mơ hồ, không rõ tài sản hoặc người nhận.
Người lập di chúc bị hạn chế năng lực hành vi dân sự tại thời điểm lập di chúc.
Di chúc bị làm giả, hoặc có tranh chấp mà không chứng minh được tính hợp pháp.

>>> Xem thêm: Ký hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất sai thông tin: Rủi ro pháp lý bạn nên tránh.

>>> Xem thêm: Thời hạn hợp đồng ủy quyền: Bao lâu là hợp lý?

Kết luận

Di chúc viết tay nhà đất là hình thức hợp pháp và được pháp luật công nhận nếu đáp ứng đầy đủ điều kiện về chủ thể, nội dung và hình thức. Để đảm bảo an toàn pháp lý, người lập di chúc nên ghi rõ thông tin, tự tay viết và ký tên. Trong trường hợp tài sản có giá trị lớn hoặc có nhiều người thừa kế, có thể cân nhắc công chứng hoặc nhờ người làm chứng để tăng tính xác thực.

Nếu bạn cần thông tin thêm hoặc hỗ trợ trong việc soạn thảo và công chứng hợp đồng, đừng ngần ngại liên hệ ngay với Văn phòng công chứng Nguyễn Huệ. Chúng tôi chuyên cung cấp dịch vụ công chứng với đội ngũ luật sư và công chứng viên giàu kinh nghiệm sẵn sàng hỗ trợ bạn mọi thủ tục pháp lý cần thiết. Hãy gọi cho chúng tôi qua số điện thoại 0966.22.7979 hoặc đến trực tiếp văn phòng để nhận được sự tư vấn tận tình và chuyên nghiệp!

VĂN PHÒNG CÔNG CHỨNG NGUYỄN HUỆ

Miễn phí dịch vụ công chứng tại nhà

Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.

Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.