Hợp đồng thế chấp tài sản của người khác – Có công chứng được không?
Hợp đồng thế chấp là một loại giao dịch dân sự phổ biến nhằm bảo đảm nghĩa vụ thực hiện của bên vay đối với bên cho vay. Một trong những trường hợp thực tế gây thắc mắc là: Người đi vay có thể thế chấp tài sản của người khác hay không? Và nếu có, liệu hợp đồng thế chấp như vậy có được công chứng hay không? Bài viết này sẽ làm rõ vấn đề trên dựa theo quy định pháp luật hiện hành.
1.1 Khái niệm hợp đồng thế chấp theo pháp luật dân sự
Theo Điều 317 Bộ luật Dân sự 2015, thế chấp tài sản là việc một bên dùng tài sản thuộc quyền sở hữu của mình để bảo đảm thực hiện nghĩa vụ, nhưng không giao tài sản đó cho bên nhận thế chấp.
Hợp đồng thế chấp thường được lập thành văn bản, có thể có hoặc không công chứng tùy loại tài sản, nhưng đối với bất động sản, pháp luật bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực theo quy định.
1.2 Điều kiện của tài sản thế chấp
>>> Xem thêm: Tại sao cần kiểm tra tính pháp lý tài sản trước khi công chứng hợp đồng thế chấp? Xem ngay tại công chứng hợp đồng thế chấp.
Thuộc quyền sở hữu hợp pháp của người thế chấp
Không bị tranh chấp
Không bị kê biên để thi hành án
2. Hợp đồng thế chấp tài sản của người khác – Có hợp pháp không?
2.1 Thế chấp tài sản của người khác có được không?
>>> Xem thêm: Muốn làm sổ đỏ nhưng không biết bắt đầu từ đâu? Hãy để Dịch vụ làm sổ đỏ chuyên nghiệp gỡ rối giúp bạn!
Theo quy định tại khoản 1 Điều 309 Bộ luật Dân sự 2015, bảo đảm thực hiện nghĩa vụ có thể thực hiện bởi chính người có nghĩa vụ hoặc người khác. Do đó, người đi vay có thể thế chấp tài sản của người khác, nhưng phải có sự đồng ý bằng văn bản của người sở hữu tài sản.
Trường hợp này được gọi là bên bảo đảm là người thứ ba.
Ví dụ thực tế: Ông A vay ngân hàng 1 tỷ đồng, dùng căn nhà của bố ông là ông B để thế chấp. Nếu ông B đồng ý bằng văn bản (có thể lập hợp đồng ba bên hoặc giấy ủy quyền), thì hợp đồng thế chấp vẫn hợp pháp.
2.2 Điều kiện để hợp đồng thế chấp được công chứng
Căn cứ theo Điều 47 Luật Công chứng 2014, hợp đồng thế chấp liên quan đến bất động sản bắt buộc phải công chứng. Nếu tài sản đứng tên người khác, văn phòng công chứng sẽ yêu cầu:
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở
Giấy tờ tùy thân của cả bên vay và bên chủ sở hữu tài sản
Văn bản đồng ý cho thế chấp của người sở hữu (nếu không ký hợp đồng ba bên)
Nếu ủy quyền, cần có hợp đồng ủy quyền công chứng hợp pháp
>>> Xem thêm: Công chứng hợp đồng, chứng thực bản sao – Tất cả chỉ có tại văn phòng công chứng!
3. Một số lưu ý khi công chứng hợp đồng thế chấp tài sản của người khác
3.1 Phải xác định rõ chủ sở hữu tài sản
Chỉ người có quyền sở hữu hợp pháp mới có quyền cho người khác thế chấp tài sản. Trong trường hợp tài sản là tài sản chung vợ chồng, cần cả hai vợ chồng ký tên hoặc đồng ý.
Tài sản không được tranh chấp, không bị kê biên, không bị cấm giao dịch theo quyết định của cơ quan có thẩm quyền.
3.3 Lựa chọn hình thức văn bản phù hợp
Có hai hình thức thường gặp:
Hợp đồng ba bên: giữa người vay, người cho vay, và người sở hữu tài sản
Giấy ủy quyền: nếu người vay được chủ tài sản ủy quyền hợp pháp
Kết luận
Hợp đồng thế chấp tài sản của người khác là hợp pháp nếu có sự đồng ý của chủ sở hữu tài sản. Trong trường hợp này, hợp đồng vẫn được công chứng bình thường nếu đáp ứng đủ điều kiện về chủ thể, tài sản và hình thức theo quy định pháp luật.
Công chứng viên kiêm Trưởng Văn phòng Nguyễn Thị Huệ: Cử nhân luật, cán bộ cấp cao, đã có 31 năm làm công tác pháp luật, có kinh nghiệm trong lĩnh vực quản lý nhà nước về công chứng, hộ tịch, quốc tịch. Trong đó có 7 năm trực tiếp làm công chứng và lãnh đạo Phòng Công chứng.
Công chứng viên Nguyễn Thị Thủy: Thẩm Phán ngành Tòa án Hà Nội với kinh nghiệm công tác pháp luật 30 năm trong ngành Tòa án, trong đó 20 năm ở cương vị Thẩm Phán.
Bên cạnh đó là đội ngũ cán bộ nghiệp vụ năng động, nhiệt tình, có trình độ chuyên môn cao và tận tụy trong công việc.
Địa chỉ: 165 Giảng Võ, phường Cát Linh, quận Đống Đa, Hà Nội
Sao y chứng thực giấy tờ, tài liệu
